Οι κύστεις ωοθήκης είναι συχνό φαινόμενο στις γυναίκες και τις περισσότερες φορές δεν προκαλούν ανησυχία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε απαιτείται ιατρική παρέμβαση. Στο άρθρο αυτό θα δούμε ποια είναι τα βασικά συμπτώματα, πώς γίνεται η διάγνωση και ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές.
Τι είναι η κύστη ωοθήκης
Η κύστη ωοθήκης είναι ένας μικρός σάκος γεμάτος με υγρό που σχηματίζεται πάνω ή μέσα σε μια ωοθήκη. Οι περισσότερες γυναίκες θα εμφανίσουν τουλάχιστον μία κύστη κατά τη διάρκεια της ζωής τους, συχνά χωρίς να το καταλάβουν. Οι περισσότερες κύστεις είναι καλοήθεις και εξαφανίζονται από μόνες τους.
Συμπτώματα κύστης ωοθήκης
Όταν δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα
Πολλές κύστεις δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα και ανακαλύπτονται τυχαία σε υπέρηχο ρουτίνας. Αυτές οι κύστεις θεωρούνται «λειτουργικές» και σχετίζονται με τον φυσιολογικό κύκλο της γυναίκας.
Πιθανά συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν
Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η κύστη μεγαλώνει ή δημιουργεί προβλήματα. Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Πόνος χαμηλά στην κοιλιά, συνήθως στη μία πλευρά
Αίσθημα βάρους ή πίεσης στην κοιλιακή χώρα
Φούσκωμα ή πρήξιμο στην κοιλιά
Ακανόνιστη περίοδος ή αλλαγές στον κύκλο
Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
Συχνουρία ή δυσκολία στην πλήρη κένωση της ουροδόχου κύστης
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, όπως ρήξη κύστης ή στρέψη της ωοθήκης, μπορεί να εμφανιστεί έντονος πόνος, ναυτία ή ακόμα και εμετός.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Κλινική εξέταση και υπέρηχος
Η πιο συνηθισμένη μέθοδος διάγνωσης είναι ο διακολπικός υπέρηχος. Με τη βοήθεια του υπερήχου, ο γιατρός μπορεί να δει το μέγεθος, το σχήμα και το περιεχόμενο της κύστης. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ζητηθούν και εξετάσεις αίματος για να ελεγχθεί αν υπάρχει αυξημένος δείκτης καρκίνου (CA-125), κυρίως σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Πότε απαιτούνται περισσότερες εξετάσεις
Αν η κύστη είναι πολύ μεγάλη, έχει ύποπτα χαρακτηριστικά ή δεν υποχωρεί, μπορεί να χρειαστεί μαγνητική τομογραφία ή ακόμα και λαπαροσκόπηση για να διερευνηθεί περαιτέρω.
Αντιμετώπιση και θεραπεία
Παρακολούθηση
Αν η κύστη είναι μικρή, χωρίς ύποπτα χαρακτηριστικά και δεν προκαλεί συμπτώματα, συνήθως δεν χρειάζεται κάποια θεραπεία. Ο γιατρός μπορεί να προτείνει απλώς επανέλεγχο μετά από λίγους μήνες.
Φαρμακευτική αγωγή
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αντισυλληπτικές ορμόνες μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη του σχηματισμού νέων κύστεων, αλλά δεν «διαλύουν» τις ήδη υπάρχουσες.
Χειρουργική αφαίρεση
Αν η κύστη είναι μεγάλη, δεν υποχωρεί, προκαλεί έντονα συμπτώματα ή φαίνεται ύποπτη, τότε ενδέχεται να χρειαστεί αφαίρεση. Αυτό γίνεται συνήθως με λαπαροσκοπική επέμβαση, που είναι ελάχιστα επεμβατική και προσφέρει ταχύτερη ανάρρωση.
Πότε να ανησυχήσετε
Αν έχετε έντονο ή ξαφνικό πόνο στην κοιλιά, συνοδευόμενο από πυρετό, εμετό ή τάση λιποθυμίας, πρέπει να ζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια. Αυτά μπορεί να είναι σημάδια επιπλοκής, όπως ρήξη κύστης ή στρέψη της ωοθήκης, καταστάσεις που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση.
Σύνοψη
Οι κύστεις ωοθήκης είναι συχνές και στις περισσότερες περιπτώσεις ακίνδυνες. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό κάθε γυναίκα να γνωρίζει τα πιθανά συμπτώματα και να κάνει τακτικό γυναικολογικό έλεγχο. Η έγκαιρη διάγνωση βοηθά στην πρόληψη επιπλοκών και στη σωστή καθοδήγηση για τη θεραπεία, εφόσον χρειαστεί.
Συχνές ερωτήσεις (FAQ)
1. Είναι επικίνδυνη η κύστη ωοθήκης;
Στις περισσότερες περιπτώσεις όχι. Οι περισσότερες κύστεις είναι καλοήθεις και φεύγουν από μόνες τους.
2. Μπορεί μια κύστη να επηρεάσει τη γονιμότητα;
Σπάνια. Κάποιες περιπτώσεις, όπως η ενδομητρίωση ή το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα.
3. Πόσο συχνά πρέπει να κάνω υπέρηχο για κύστη;
Ο γιατρός σου θα καθορίσει τη συχνότητα επανελέγχου, ανάλογα με το είδος και το μέγεθος της κύστης.
4. Μπορεί μια κύστη να γίνει κακοήθης;
Είναι πολύ σπάνιο, αλλά γι’ αυτό είναι σημαντικός ο τακτικός έλεγχος, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση.
5. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ λειτουργικής κύστης και παθολογικής;
Η λειτουργική κύστη σχετίζεται με τον φυσιολογικό κύκλο και υποχωρεί από μόνη της. Η παθολογική έχει άλλες αιτίες και ίσως χρειάζεται θεραπεία.