Η ρήξη μηνίσκου είναι μια συχνή κάκωση του γονάτου, που μπορεί να προκαλέσει πόνο, πρήξιμο και δυσκολία στην κίνηση. Ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της ρήξης, η αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική ή να απαιτεί χειρουργική επέμβαση. Σε αυτό το άρθρο αναλύουμε τι είναι η ρήξη μηνίσκου, πώς γίνεται η διάγνωση και πότε είναι απαραίτητο το χειρουργείο.
Τι είναι ο μηνίσκος και ποια η λειτουργία του;
Ο μηνίσκος είναι ένας ινοχόνδρινος δίσκος που βρίσκεται ανάμεσα στο μηριαίο οστό και την κνήμη, μέσα στην άρθρωση του γονάτου. Υπάρχουν δύο μηνίσκοι σε κάθε γόνατο – ο έσω και ο έξω. Η κύρια λειτουργία τους είναι η απορρόφηση των κραδασμών, η σταθεροποίηση του γονάτου και η ομαλή κατανομή των φορτίων κατά την κίνηση.
Τι είναι η ρήξη μηνίσκου;
Η ρήξη μηνίσκου είναι ένας τραυματισμός στον έναν από τους δύο μηνίσκους, που μπορεί να προκληθεί είτε από απότομη κίνηση (π.χ. στροφή του γονάτου κατά την άθληση), είτε από φθορά λόγω ηλικίας. Η ρήξη μπορεί να είναι μερική ή ολική και να συνοδεύεται από άλλα προβλήματα, όπως τραυματισμό στον χιαστό ή φλεγμονή της άρθρωσης.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ρήξης μηνίσκου;
Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Πόνος στο γόνατο, κυρίως κατά το περπάτημα ή το λύγισμα
Πρήξιμο και αίσθημα “πιασίματος”
Αδυναμία πλήρους έκτασης ή κάμψης του γονάτου
Κλείδωμα της άρθρωσης ή αίσθημα ότι το γόνατο “μπλοκάρει”
Κριγμός ή “κλικ” κατά την κίνηση
Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν αμέσως μετά τον τραυματισμό ή να επιδεινώνονται σταδιακά.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση ξεκινά με κλινική εξέταση από ορθοπεδικό. Ο γιατρός θα εκτιμήσει το εύρος κίνησης, θα ελέγξει για σημεία πόνου και πιθανή αστάθεια στο γόνατο.
Μαγνητική τομογραφία (MRI)
Η πιο αξιόπιστη απεικονιστική εξέταση για ρήξη μηνίσκου είναι η μαγνητική τομογραφία. Δείχνει με ακρίβεια τη θέση και τον τύπο της ρήξης.
Συντηρητική θεραπεία: Πότε αρκεί;
Σε πολλές περιπτώσεις, ειδικά όταν η ρήξη είναι μικρή ή εκφυλιστική (λόγω ηλικίας), δεν απαιτείται χειρουργείο. Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:
Ξεκούραση και αποφυγή επιβάρυνσης
Αποφεύγουμε δραστηριότητες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Πάγος
Η εφαρμογή πάγου μειώνει το πρήξιμο και τον πόνο.
Ανύψωση και περίδεση
Συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής.
Φυσικοθεραπεία
Ενδυνάμωση των μυών γύρω από το γόνατο για σταθερότητα και αποφόρτιση της άρθρωσης.
Παυσίπονα/αντιφλεγμονώδη (μόνο με ιατρική καθοδήγηση)
Μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο των συμπτωμάτων, κυρίως στις οξείες φάσεις.
Πότε χρειάζεται χειρουργική επέμβαση;
Η χειρουργική αντιμετώπιση συνιστάται όταν:
Η ρήξη είναι εκτεταμένη ή πλήρης
Το γόνατο “κλειδώνει” ή μπλοκάρει συχνά
Ο πόνος και η αστάθεια επιμένουν για εβδομάδες ή μήνες
Υπάρχει συνοδός κάκωση (π.χ. ρήξη χιαστού)
Ο ασθενής είναι νέος, δραστήριος ή αθλητής και επιθυμεί πλήρη αποκατάσταση
Τύποι χειρουργικής επέμβασης για ρήξη μηνίσκου
Η επέμβαση γίνεται συνήθως με αρθροσκόπηση, μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική που χρησιμοποιεί μικρές τομές και κάμερα.
Μερική μηνισκεκτομή
Αφαιρείται το κατεστραμμένο τμήμα του μηνίσκου. Είναι η πιο συχνή επέμβαση, με σύντομο χρόνο αποκατάστασης.
Συρραφή μηνίσκου
Ο μηνίσκος επιδιορθώνεται με ράμματα. Ενδείκνυται σε νέους και σε ρήξεις που έχουν καλές πιθανότητες επούλωσης. Απαιτεί μεγαλύτερο διάστημα αποκατάστασης.
Πόσο διαρκεί η αποθεραπεία;
Ο χρόνος ανάρρωσης εξαρτάται από τον τύπο της επέμβασης:
Μερική μηνισκεκτομή: Περπάτημα σε 1-2 ημέρες, επιστροφή σε ελαφρές δραστηριότητες σε 2-3 εβδομάδες.
Συρραφή μηνίσκου: Χρήση πατερίτσας για μερικές εβδομάδες, αποχή από άθληση για 3-6 μήνες.
Η φυσικοθεραπεία μετά το χειρουργείο είναι πολύ σημαντική για την πλήρη επαναφορά της λειτουργικότητας του γονάτου.
Προληπτικά μέτρα
Για να μειώσουμε τις πιθανότητες ρήξης μηνίσκου:
Ενδυναμώνουμε τους μυς των ποδιών
Αποφεύγουμε απότομες στροφικές κινήσεις
Κάνουμε σωστή προθέρμανση πριν από την άσκηση
Διατηρούμε φυσιολογικό σωματικό βάρος
Σύνοψη
Η ρήξη μηνίσκου είναι ένας συχνός τραυματισμός, που δεν απαιτεί πάντα χειρουργική αντιμετώπιση. Σε πολλές περιπτώσεις, η ξεκούραση, η φυσικοθεραπεία και η κατάλληλη παρακολούθηση αρκούν για πλήρη ανάρρωση. Ωστόσο, όταν τα συμπτώματα επιμένουν ή η ρήξη είναι σοβαρή, η αρθροσκοπική επέμβαση μπορεί να προσφέρει λύση με άμεση και αποτελεσματική αποκατάσταση.
Συχνές ερωτήσεις (FAQ)
1. Μπορεί να επουλωθεί μόνη της μια ρήξη μηνίσκου;
Σε μικρές ή εκφυλιστικές ρήξεις, ο οργανισμός μπορεί να προσαρμοστεί χωρίς χειρουργείο. Ωστόσο, δεν επουλώνονται όλες οι ρήξεις πλήρως από μόνες τους.
2. Πονάει η αρθροσκόπηση μηνίσκου;
Η επέμβαση γίνεται με αναισθησία και είναι ανώδυνη. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι συνήθως ήπιος και αντιμετωπίζεται εύκολα.
3. Τι μπορεί να συμβεί αν δεν χειρουργηθεί η ρήξη;
Αν η ρήξη προκαλεί αστάθεια ή μπλοκάρει το γόνατο, η καθυστέρηση της επέμβασης μπορεί να οδηγήσει σε φθορά της άρθρωσης και μελλοντική αρθρίτιδα.
4. Πότε μπορώ να επιστρέψω στον αθλητισμό;
Σε απλές περιπτώσεις, μετά από 2-3 εβδομάδες. Σε επεμβάσεις με συρραφή, μπορεί να χρειαστούν έως 6 μήνες.
5. Υπάρχει κίνδυνος να ξαναπάθω ρήξη μετά την επέμβαση;
Ναι, ειδικά αν δεν τηρηθεί σωστά το πρόγραμμα αποκατάστασης ή υπάρξει νέος τραυματισμός. Η ενδυνάμωση των μυών μειώνει αυτόν τον κίνδυνο.